Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca 'uygun' görülen projesinin ÇED dosyası için 24 Temmuz Çarçamba günü Kemer'de 'Halkın Katılımı Toplantısı' yapılacağı duyuruldu. Uzmanlara göre 32'si endemik, 111 bitki türünü barındıran alanda HES projesine onay verilmesi, Türkiye'deki koruma politikalarının çöktüğünün göstergesi.
Şirketlerin evdeki hes'abı bakanlığa da uyuyor
Bu yaz Türkiye'nin dört bir yanında doğa kıyımına karşı isyan var. Uzun yıllardır sürdürülen yıkım projelerine karşı Anadolu kırsalında başlayan tepkiler giderek kentleri de kapsamaya başladı. Doğayı ve yaşam alanlarını tahrip eden yatırımların başında olur olmaz her yerde lisans verilen HES projeleri geliyor. Kamuoyunda yanlış olarak algılandığının aksine HES'lere karşı sesini yükselten halkın neredeyse tamamı enerji üretimine karşı değil. Ancak enerji üretiminin yaşam alanlarına ve doğaya geri dönüşümsüz yıkımlar oluşturmayacak biçimde bir planlama dahilinde gerçekleştirilmesi isteniyor. Zira bazı vadilerde 50-60 kilometrelik alanda ardışık olarak onlarca HES lisansı verilmesi amacın enerji üretmekten çok yeni rant alanları yaratmak olduğu fikrini pekiştiriyor. Yaratılan tahribata bakınca da bu düşüncenin hiç de haksız olmadığı ortaya çıkıyor.
34 bin Çed dosyasından sadece yüzde 80'i olumsuzmuş!
Bu alanda en çok tartışılan konuların başında ÇED meselesi geliyor. Bir projenin çevrede yaratacağı etkileri değerlendiren ve zorunlu olan ÇED raporları, aslında yalnızca prosedürü yerine getirmekten ibaret kalıyor. Çünkü Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın ilgili birimine bugüne kadar sunulan yaklaşık 34 bin ÇED dosyasından yalnızca '80'ine 'olumsuz' kararı verildiği belirtiliyor. Bu durum ÇED sürecinin aslında yıkımın 'meşru' hale getirilmesine yarayan bir araç olduğunu ortaya koymaya yetiyor. Bu süreçte Milli Park, sit alanı, biyosfer zezerv alanı, su havzaları, tarım alanları, ormanlar ve meralar; kısaca bütün toplumun geleceğini doğrudan ilgilendiren ve korunması gereken alanların neredeyse tamamı enerji yatırımlarına açıldı. Yasalarda kalan bir kaç koruma maddesi de Meclis'te bekletilen yasa taslaklarında tarihe gömülmeyi bekliyor.
Beydağlarının boğazlarını kesmeyin
Türkiye'nin dört bir yanında gerçekleştirilen bu rant saldırısından en çok nasibini alan kentlerden biri de Antalya oldu. Kemer ilçesi sınırlarındaki Beydağları Sahil Milli Parkı'nda 'mutlak koruma' alanı içerisinde bulunan Kesme Boğazı, Antalya'daki bu saldırıdan nasibini alan son alanlardan bir tanesi. Roma döneminden kalma tarihi bir köprüye de ev sahipliği yapan Kesme Boğazı'nda Ağva Deresi üzerinde özel bir şirket tarafından yapılması planlanan "Kesme Regülatörü ve HES Projesi" için hazırlanan ÇED dosyası, bakanlıkça da uygun bulundu.
24 Temmuzda Kemer'de toplantı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Antalya İl Müdürlüğü'nden yapılan duyuruya göre, Ege Yenilenebilir Enerji Üretim San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından hazırlatılan ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca uygun bulunan HES projesine ilişkin ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) dosyası, 24 Temmuz Çarşamba günü saat 14'00'de Kemer Belediyesi Kültür Salonu'nda düzenlenecek olan 'Halkın Katılımı Toplantısı' ile yöre halkının bilgi ve görüşlerine sunulacak.
Kesme Boğazında iki tane günübirlik kullanım alanı var
Ancak uzmanlara göre yılın 12 ayı turizm faaliyeti yapılan ve Güney Antalya Turizm Alanı içerisinde bulunan Kesme Boğazı'nda inşa edilmesi planlanan HES projesi Türkiye'deki koruma politikalarının iflas ettiğini gösterirken, konuyla ilgili uzmanları da endişelendiriyor. HES inşa edilmesi planlanan alanın bitişiğinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) sorumluluğundaki halkın kullanımına açık Kesmeboğazı-1 ve 2 Günübirlik alanları yer alırken, Kemer ilçesinin içme suyunu karşılayan Güverte kaynağının da projenin mutlak etkilenme alanı içerisinde olduğu belirtiliyor.
Kesme boğazı Avrupa'dan daha zengin
HES'in inşa edilmek istendiği bölgenin biyolojik zenginliği ise tek başına bir çok Avrupa ülkesinden daha fazla. 32'si endemik olmak üzere 111 önemli bitki türüne ev sahipliği yapan Kesme Boğazı çevresinde, dünyada yalnızca bu bölgede yetişen ve kritik yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan Kemer Orkidesi ve Olimpos Safranı gibi bitkiler de bulunuyor. Bölgede nesli tehlike altında bulunan türler arasında ayrıca, Anadolu Orkidesi (Orchis anatolica), Arı Orkide (Ophrys holoserica subsp. heterochila Endemik), İtalik Orkide (Orchis italica), Dev Orkide (Barlia robertiana), Peşmen Kardeleni ( Galanthus peschmenii), Olimpos Şalbası (Dorystoechas hastata), Topuz Dikeni (Echinops onopordum) ve yöreye has bir kekik türü olan (Origanum solymicum) gibi bitkiler de yer alıyor.