Antik kentin 3 bin 600 yıl önce Yunanistan'ın Santorini Adası'ndaki Tera Yanardağı'nın patlamasının ardından küller altında kaldığı ortaya çıktı.
Kazı ekibinde bulunan Prof. Dr. Marcello Spanu, kazılar sırasında zeminden 1 metre derinlikte bulunan İasos adının kazılı olduğu agoraya giriş sütunlarının, kentin tarihiyle ilgili çok yeni ve geniş bilgiler ortaya çıkardığını belirtti. Prof. Dr. Marcello Spanu şunları söyledi: Girit ve Santorini adalarındaki Minos Uygarlığı'nın yok olmasına neden olan Tera Yanardağı'nın patlamasının ardından antik kent küllerin altında kalmış. O nedenle antik kentin kanalizasyon sistemiyle, tiyatroya giden tünelleri ilk günkü gibi kalmış. Yılda yaklaşık 100 bin euro harcadığımız kazı ve restorasyon çalışmalarının sonunda, burasının Türkiye'nin en büyük ve önemli arkeoparklarından biri haline geleceğinden eminim."
EN ZENGİN ANTİK KENT
Kazı başkan yardımcısı ve Akdeniz Medeniyetleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Görevlisi Uzman Arkeolog Şevki Bardakçı da Helenistik, Roma, Bizans, Osmanlı dönemlerinde yaklaşık 4 bin yıldır kullanılan İasos Antik Kenti ve Kıyıkışlacık Köyü'ndeki tarihi ve kültürel zenginliklerinin tanıtımında etkili olunamadığına vurgu yaptı. Kurtarma ve restorasyon çalışmalarıyla büyük bir alana dağılmış tarihi eserlerin gün ışığına çıktığını, bölgenin geçmişiyle ilgili ciddi ve değerli bulgular elde ettiklerini anlatan Bardakçı şöyle konuştu: "Agora, Artemis Astias Kutsal Alanı, Zeus Mefistos Alanı, Mozaik Evi, Akrapolis, Batı Limanı Kulesi ve Piri Reis'in talimatıyla 2. Beyazıt tarafından 1481- 1522 yıllarında inşa edilen limanda yapılacak çalışmalar sonucunda, bölge kültür turizmi açısından en zengin antik kentlerinden biri haline gelecek. Antik kentin uydudan çekilen fotoğraf ve görüntüleriyle tam yeri ve sayısal haritası hazırlanıyor.
İtalyan arkeoloji heyeti, Studi Delle Tuscia Üniversitesi tarafından 53 yıldır sürdürülen İasos Antik Kenti'ni kazı ve kurtarma çalışmalarında, bir hafta önce bugüne kadar bilinmeyenlere ulaşıldı. Kazı başkanı Studi Delle Üniversitesi'nde görevli Prof. Dr. Marcello Spanu, yardımcıları arkeolog Emanuele Borgia, arkeolog Şevki Bardakçı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Temsilcisi Selvet Karamahmut ve 28 İtalyan arkeologla üniversite öğrencileri, yeni tarihi mekanları gün ışığına çıkardı.